Πλατεία Κρυστάλλη

Πλατεία Κρυστάλλη

Φωτογραφία Banner Αξιοθεάτων

Η πλατεία βρίσκεται επί της περιφερειακής οδού της Άρτας, απέναντι από τον σταθμό των υπεραστικών λεωφορείων, ΚΤΕΛ. Είναι ένας στενός δενδροφυτευμένος χώρος που ορίζεται στα ανατολικά από τον περιφεριακό δρόμο και στα δυτικά από την καμπύλη πορεία της οδού Κρυστάλλη. Είναι αφιερωμένη στον ποιητή, Κώστα Κρυστάλλη η προτομή του οποίου κοσμεί το κέντρο της.
Η προτομή είναι από μάρμαρο και φιλοτεχνήθηκε από τον γλύπτη, Θωμά Θωμόπουλο. Τοποθετημένη πάνω σε χτιστή βάση ξενίζει εκ πρώτης όψεως, καθώς τα χαρακτηριστικά του προσώπου δεν αποδίδουν το νεαρό της ηλικίας του ποιητή (πέθανε σε ηλικία 26 ετών), κάτι που πιθανόν να μην έγινε τυχαία, εφόσον είναι, γενικότερα ιδιαίτερα ευρηματική στους συμβολισμούς. Το κεφάλι είναι ελαφρά στραμμένο στ’ αριστερά, ώστε το βλέμμα να κατευθύνεται προς τον ορεινό όγκο των Τζουμέρκων, υποδηλώνοντας την μεγάλη αγάπη του ποιητή για τα βουνά. Τον θώρακα περιβάλλει με τα ανοιχτά φτερά του μετωπικός, συμφυής σταυραετός, σαφής αναφορά στο ομώνυμο ποίημα του Κρυστάλλη και ξεκάθαρος συμβολισμός στον πόθο του να γυρίσει ελεύθερος στα ψηλά βουνά της πατρίδας του. Χαμηλά στην κύρια όψη της βάσης έχει προσαρμοστεί ανάγλυφη πλάκα όπου αποδίδεται σύνθεση αποτελούμενη από αντικείμενα που παραπέμπουν στον ποιητή, μια λύρα, μια γκλίτσα, φλογέρα και αυλός και ένα ανοικτό βιβλίο με την επιγραφή: «τα τραγούδια του χωριού και της στάνης 1894»
Η ανέγερση του μνημείου έγινε με την πρωτοβουλία μαθητών της Άρτας, οι οποίοι συγκέντρωσαν και τα απαραίτητα χρήματα για την πραγματοποίηση του έργου. Με αυτόν τον τρόπο τίμησαν τον ποιητή των ελληνικών βουνών στον τόπο όπου πέθανε και τάφηκε.
Αρχικά η προτομή τοποθετήθηκε κοντά στο ναό των Αγίων Θεοδώρων στην ίδια πλευρά της περιφερειακής οδού όπου και έγιναν τα αποκαλυπτήρια της, το 1930. Στη σημερινή θέση τοποθετήθηκε αργότερα και φαίνεται πιο ταιριαστή αφού πίσω από την πλατεία βρίσκεται το σπίτι όπου άφησε την τελευταία του πνοή.
Ο Κώστας Κρυστάλλης γεννήθηκε το 1868 στο Συρράκο των Ιωαννίνων. Το πρώτο του ποίημα «Αι σκιαί του Άδου» (1887) το εξέδωσε όταν ήταν ακόμη μαθητής της Ζωσιμαίας Σχολής στα Ιωάννινα, και στάθηκε αφορμή της δίωξής του από τις τουρκικές αρχές, καθώς αναφερόταν στον αγώνα για την ελευθερία και στους ήρωες του 1821. Για να γλιτώσει τη σύλληψη, κατέφυγε στην Αθήνα όπου άρχισε να γράφει τα έργα του, ποιήματα και πεζογραφήματα. Εμπνευσμένα από την ορεινή φύση της Ηπείρου και τη βουκολική ζωή, με έντονο ειδυλλιακό χαρακτήρα, αποπνέουν τη νοσταλγία του για τα ψηλά βουνά της πατρίδας του. Χτυπημένος από τη φυματίωση έρχεται στην Άρτα όπου διέμενε η αδερφή του. Λίγους μήνες αργότερα, στις 22 Απριλίου του 1894, άφησε την τελευταία του πνοή, σε ηλικία 26 ετών. Η αναγνώριση του έργου του δηλώνεται από την ανακοίνωση του θανάτου του, δυο μέρες μετά, στη λογοτεχνική εφημερίδα, «Άστυ»:
“Χώμα της Ηπείρου, την οποίαν τόσον μανιωδώς ηγάπησεν, καλύπτει από της προχθές έναν ποιητήν, ένα μαργαριτάρι, το οποίον δύσκολα θα ξαναβρούμε μέσα εις την σκευωρίαν της σημερινής ζωής ένα μαργαριτάρι, δια την απώλειαν του οποίου η συγκίνησις και τα δάκρυά μας είναι ελάχιστος συμπαθείας και εκτιμήσεως φόρος”
Ενταφιάστηκε στο Δημοτικό Κοιμητήριο Άρτας. Στις 22 Απριλίου του 2018 έγινε επιμνημόσυνη δέηση στον τάφο του και κατάθεση στεφάνων στο μνημείο του στην πλατεία Κρυστάλλη, για την συμπλήρωση 150 χρόνων από τη γέννησή του.

Πολυμέσα

Χάρτης

Περιήγηση στον Χάρτη
Click to listen highlighted text!